Evidence of Karol Wojtyła’s thought formation as preserved in archival materials

The purpose of the present article is to present selected differences between two versions of the endings of Karol Wojtyła’s postdoctoral dissertation Ocena możliwości zbudowania etyki chrześcijańskiej przy założeniach systemu Maksa Schelera. The endings are available in the archival materials deposited in the Archives of the Metropolitan Curia in Krakow. On the basis of the differences indicated, the author defends the thesis that in the later version of the ending Wojtyła softened and nuanced his attitude to Max Scheler’s philosophy as well as to phenomenology as a research method. The article also takes up clues pointing to a change in philosophical attitude that took place in Karol Wojtyła’s philosophy in the 1950s. This change shifts from a strictly metaphysical attitude – based on Thomistic metaphysics – to a strictly anthropological attitude, which is founded on Thomistic metaphysics. In the anthropological attitude, Wojtyła finds much greater application capabilities for the phenomenological method, but ultimately the results obtained through it depend on their compatibility with the metaphysical background of his philosophy.

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wybranych różnic pomiędzy dwiema wersjami zakończeń rozprawy habilitacyjnej Karola Wojtyły pt. „Ocena możliwości zbudowania etyki chrześcijańskiej przy założeniach systemu Maksa Schelera”. Zakończenia te są dostępne w materiałach archiwalnych przechowywanych w Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie. Na podstawie wskazanych różnic autor broni tezy, że w późniejszej wersji zakończenia Wojtyła złagodził i bardziej zniuansował swoje podejście do filozofii Maksa Schelera oraz do fenomenologii jako metody badawczej. Artykuł podejmuje również tropy wskazujące na zmianę nastawienia filozoficznego, która dokonała się w filozofii Karola Wojtyły w latach 50. Zmiana ta polegała na przejściu od nastawienia ściśle metafizycznego — opartego na metafizyce tomistycznej — do nastawienia ściśle antropologicznego. W nastawieniu antropologicznym Wojtyła znajduje znacznie większe możliwości zastosowania dla metody fenomenologicznej, ale ostatecznie wyniki uzyskane za jej pomocą zależą od ich zgodności z metafizycznym tłem jego filozofii.