Od dominacji do kontestacji (i z powrotem?): Demokracja republikańska i jej krytycy

Przedmiot artykułu stanowi koncepcja demokracji kontestacyjnej zaproponowana przez Philipa Pettita oraz jej miejsce we współczesnej myśli republikańskiej. Autor tekstu opisuje relacje łączące tę koncepcję z ideami demokracji radykalnej i wolności republikańskiej, jak też jej implikacje instytucjonalne i związane z nią kontrowersje. Rozważone zostają główne zarzuty krytyków Pettita: fragmentaryczności i niedemokratyczności proponowanych przez niego rozwiązań, niepożądanych konsekwencji jego postulatu deliberacyjności i odpolitycznienia życia politycznego. Autor tekstu twierdzi, że jednym z największych braków koncepcji Pettita jest próba odpolitycznienia demokracji przez upełnomocnienie nienadzorowanych demokratycznie gremiów eksperckich. Prowadzi ona do pytania o kryterium stosowania instrumentów radykalno-demokratycznych i elitarystycznych, na które Pettit nie udziela zadowalającej odpowiedzi.

The subject of the article is the concept of contestatory democracy proposed by Philip Pettit, and its place in contemporary republican thought. The author describes the relationship between this concept and the ideas of radical democracy and republican freedom, as well as its institutional implications and related controversies. The main accusations of Pettit’s critics are considered: the fragmented and undemocratic nature of the proposed solutions, the undesirable consequences of making political decision-making both deliberative and de-politicized. The author claims that one of the most relevant shortcomings of Pettit’s concept is the attempt to de-politicize democracy by empowering democratically unsupervised expert institutions, as it leads to the question about the criterion of dividing decision making between radical-democratic or elitist institutions — question, to which Pettit does not give a definite answer.