Różnorodność metod i technik wykorzystywanych w pracy z dziećmi i młodzieżą oraz ich rodzicami w poradnictwie rodzinnym

Cel. Tematyka artykułu dotyczy szeroko rozumianego poradnictwa rodzinnego rozumianego jako forma wsparcia małżeństwa i rodziny, ze szczególnym uwzględnieniem opisu różnorodności metod i technik wykorzystywanych przez doradcę w pracy z dziećmi i młodzieżą oraz ich rodzinami w ramach procesu poradniczego. Metody i materiały. Analizie teoretycznej poddano – ważne z punktu widzenia poradnictwa rodzinnego – zagadnienia, takie jak: charakterystyka kondycji rodziny współczesnej, istota poradnictwa rodzinnego, jego działy i zadania pełnione względem jednostki i rodziny; charakterystyka doradcy rodzinnego (niezbędnych cech i umiejętności) oraz relacji pomocowej, która przez licznych badaczy i terapeutów uznawana jest za najważniejszy czynnik leczący. W tekście znajdziemy również przegląd metod i technik stosowanych przez doradcę w pracy z dziećmi, młodzieżą oraz dorosłymi w ramach poradnictwa rodzinnego. W prezentowanym tekście zwrócono szczególną uwagę na walory płynące zarówno z zastosowania podstawowych technik wykorzystywanych w diagnostyce rodziny, takich jak: wywiad, obserwacja, genogram, ekogram, jak i technik wspomagających rozmowę, wzajemne zrozumienie i relację pomiędzy klientem a doradcą. Dokładnie przeanalizowano różne rodzaje pytań stosowanych w poradnictwie rodzinnym oraz zwrócono uwagę na potrzebę wykorzystywania metod kreatywnych w pracy z rodzinami. Wyniki i wnioski. Ta zaprezentowana w artykule różnorodność metod i technik, z których w swojej pracy może czerpać doradca rodzinny, nie przyniesie wymiernej korzyści, jeżeli będzie stosowana bez świadomości celu i refleksyjnego namysłu doradcy oraz empatycznego podążania za klientem.

Aim. The subject of the article concerns family counselling in its broadest sense, understood as a form of support for marriage and family, with particular reference to the description of the variety of methods and techniques used by the counsellor in working with children and adolescents, and their families as part of the counselling process. Methods and materials. A theoretical analysis of important issues from the point of view of family counselling is provided, such as: the characteristics of the condition of the modern family; the essence of family counselling and its tasks in relation to the individual and the family; the characteristics of the counsellor and the helping relationship; and a review of the methods and techniques used by the counsellor in working with children, adolescents, and adults in family counselling. In the text presented here, special attention is paid to the advantages of both the basic techniques used in family diagnosis, such as interview, observation, genogram, ecogram, as well as techniques that support the conversation, mutual understanding, and the relationship between client and counsellor. It analyses the different types of questions used in family counselling and highlights the need to use creative methods when working with families. Results and conclusion. This variety of methods and techniques presented in the article, which the family counsellor can draw on in his/her work, will not be of tangible benefit if applied without the counsellor’s awareness of purpose and reflective and empathetic following of the client.