Zasady równych praw i niedyskryminacji a swoboda umów w indywidualnym prawie pracy

Celem rozważań jest ustalenie, czy rozbudowana w prawie pracy regulacja równościowa i antydyskryminacyjna wyłącza lub modyfikuje w sposób istotny swobodę kształtowania treści indywidualnego stosunku pracy. Analiza dogmatyczna jest prowadzona głównie na podstawie przepisów kodeksu pracy, przy uwzględnieniu nowelizacji tego aktu prawnego z 16 maja 2019 r., która jest przyczynkiem do oceny, czy w obecnym stanie prawnym można mówić o jednej lub dwóch podstawowych zasadach prawa pracy w dziedzinie równości (równego traktowania) pracowników, co nie pozostaje bez wpływu na granice swobody umów. Autor porównuje również powiązania między równością (niedyskryminacją) i swobodą umów, występujące w ramach gałęzi prawa cywilnego i prawa pracy. W konkluzji autor wyraża opinię, że sformułowanie w kodeksie pracy zasady równego traktowania (niedyskryminacji) pracowników (art. 11³ k.p.) nie wpływa istotnie na kształt swobody umów, natomiast taki wpływ wywiera zasada równych praw (art. 11² k.p.), nie powodując jednak uchylenia omawianej swobody ani modyfikacji jej podstawowego znaczenia.

The aim of considerations is to determine whether the broad regulation of equal treatment of employees which characterizes the labour law leads to an exclusion or a serious modification of the freedom of contract in the scope of individual labour law. The dogmatic analysis is based mainly on the regulations of Labour Code, not excluding the Labour Code Amendment Act on 16 May 2019 which poses the question whether one lub two principles of equal rights (equal treatment) of employees may be distinguished under the binding rules of Polish labour law. The author also compares the links between equality (non-discrimination) and freedom of contract which exist within the civil and labour law branches. In conclusion it is stated that the principle of non-discrimination (art. 11³ Labour Code) does not affect in the significant way the freedom to shape an extent of individual labour relation. Such an impact is observed as far as the principle of equal rights (art. 11² Labour Code) is concerned but it does mean an annulment or a substantive alteration of the essence of freedom of contract.