Wyłączenie stosowania art. 148¹ § 3 Kodeksu postępowania cywilnego w świetle konstytucyjnego wymogu jawnego rozpatrzenia sprawy

The purpose of this study is to analyze the constitutionality of the provisions excluding the application of Art. 148 (1) § 3 of the Civil Procedure Code – i.e. Art. 505 (1a) and 205 (5) § 1 (1), added by the Act of 9 March 2023 amending the Civil Procedure Code and certain other acts. These provisions deprive a party of the right to submit a motion that allows preventing a case from being heard at a closed session pursuant to Art. 148 (1) § 1. This occurred in cases in which a preparatory hearing was scheduled but the dispute was not resolved, and in cases heard in simplified procedure, where the value of the subject matter of the dispute does not exceed PLN 4,000. These changes make it even more difficult to defend the thesis on the constitutionality of hearing the case in accordance with Art. 148 (1) § 1.

Celem niniejszego opracowania jest analiza konstytucyjności przepisów wyłączających stosowanie art. 148 (1) § 3 KPC w postępowaniu cywilnym – tj. art. 505 (1a) i art. 205 (5) § 1 (1) KPC, dodanych na mocy ustawy z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Przepisy te pozbawiają stronę uprawnienia do złożenia wiążącego dla sądu wniosku, który pozwala zapobiec rozpoznaniu sprawy na posiedzeniu niejawnym w trybie art. 148 (1) § 1 KPC. Doszło do tego w sprawach, w których wyznaczono posiedzenie przygotowawcze, w toku którego nie udało się rozwiązać sporu, oraz w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza czterech tysięcy złotych. Zmiany te sprawiają, że coraz trudniejsza staje się obrona tezy o zgodności rozpoznania sprawy w trybie art. 148 (1) § 1 KPC z konstytucyjnym wymogiem jawnego rozpatrzenia sprawy.