Generał brygady Leon Pachucki (1872–1932) – żołnierz Armii Polskiej we Francji i bohater wojny polsko-rosyjskiej 1920 r. Zarys biografii

Przedmiotem badań jest postać Leona Pachuckiego, generała brygady Wojska Polskiego, który brał udział w I wojnie światowej oraz w wojnie polsko-rosyjskiej. Celem artykułu jest przedstawienie jego kariery wojskowej, zarówno w armii rosyjskiej, jak i później w armii polskiej. Tekst oparty został w głównej mierze na dokumentach zgromadzonych w Centralnym Archiwum Wojskowym, a także na dostępnej literaturze stanowiącej uzupełnienie materiałów archiwalnych. Na ich podstawie udało się przeprowadzić analizę jego kolejnych etapów kariery wojskowej, zasług na polach bitew, służby na wyższych stanowiskach dowódczych w okresie międzywojennym oraz działalności społecznej na emeryturze. Był bohaterem wojny polsko-rosyjskiej w 1920 r. – za wykazaną odwagę na polu walki został odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy oraz Krzyżem Walecznych. Przyszły generał urodził się w 1872 r. w Suwałkach i jako młodzieniec wstąpił do armii rosyjskiej. Służył w niej do 1918 r., ostatnio w rosyjskim korpusie na Bałkanach. Wiosną tego roku przybył do Francji, gdzie dowodził 3 Pułkiem Strzelców (Armia Polska we Francji). Wraz z nim przyjechał w kwietniu 1919 r. do Polski i brał udział w polskiej ofensywie na Wołyniu. W końcu czerwca tego roku objął stanowisko dowódcy Piechoty Dywizyjnej 1 Dywizji Strzelców Armii Generała Hallera, a trzy miesiące później został dowódcą XXV Brygady Piechoty. Jako dowódca wykazał się odwagą, kierując na przełomie maja i czerwca 1920 r. obroną miejscowości Pohrebyszcze. We wrześniu 1921 r. został zastępcą dowódcy Okręgu Korpusu nr IV Łódź, a w 1925 r. objął podobne stanowisko w Dowództwie Okręgu Korpusu nr IX Brześć. Po przeniesieniu w 1927 r. w stan spoczynku zamieszkał w Łodzi, gdzie zmarł w 1932 r. Warto jeszcze dodać, że był to jedyny generał armii II Rzeczypospolitej pochowany w tym mieście przed II wojną światową.

The subject of the research is the figure of Leon Pachucki, a brigadier general of the Polish Army, who took part in World War I and the Polish-Russian War. The aim of the article is to present his military career, both in the Russian Army and later in the Polish Army. The text is based mainly on documents collected in the Central Military Archives, and on available literature supplementing the archival materials. On their basis, it was possible to analyze the stages of his military career, his achievements on the battlefields, his service in higher command positions in the interwar period and his social activities after retirement. He was a hero of the Polish-Russian War in 1920 – for his courage on the battlefield, he was awarded the Order of Virtuti Militari 5th class and the Cross of Valor. The future general was born in 1872 in Suwałki and as a youth he joined the Russian army. He served in this army until 1918, recently in the Russian corps in the Balkans. In spring that year he came to France, where he commanded the 3rd Rifle Regiment (Polish Army in France). Together with him, he came to Poland in April 1919 and took part in the Polish offensive in Volyn. At the end of June this year, he took the position of the commander of the infantry in the 1st Rifle Division of the General Haller's Army. Three months later, he became the commander of the XXV Infantry Brigade. As its commander, he showed courage on leading the defense of the locality of Pohrebyszcze at the turn of May and June 1920. In September 1921, he became the deputy commander of the Corps District No. IV Lodz, and in 1925 he took up a similar position in the Command of the Corps District No. IX Brest. After retiring in 1927, he moved to Lodz, where he died in 1932. It is worth adding, that he was the only one general of the army of the Second Polish Republic buried in this city before World War II.