Contemporary Ukrainian Visual Culture on the Way to the International Cultural Space

The article is devoted to the visual culture of Ukraine since independence. It pays special attention to the trends and phenomena of contemporary Ukrainian visual culture that have entered the context of world culture through recognition on international cultural platforms (competitions, festivals, biennials, etc.). The considerations concern the development of various trends in contemporary Ukrainian art, which use various artistic media: photography, installation, performance and film. In particular, Ukrainian conceptual photography was the most interestingly represented by several generations of photographers of the Kharkiv School, who combined radical bodily imagery and social criticism. The Ukrainian installation is represented by the works of artists of the REP (Revolutionary Experimental Space) group, which is focused on the unity of art and politics and considers artistic creation as a political act. An interesting sub-direction of the installation is the video installation, which delivers an original combination of contemporary Ukrainian artists with site-specific art and artistic means of reflecting on the traumas inflicted on Ukrainian society by the war. The article pays special attention to the development of contemporary Ukrainian cinema. The author demonstrates the connection between the work of contemporary Ukrainian filmmakers and the traditions of Ukrainian poetic cinema. In addition, other trends in Ukrainian cinema are identified: the experimental search for a new film language, the development of documentary cinema, on top of the convergence of fiction and non-fiction artistic languages in the work of contemporary Ukrainian filmmakers. The dominant issues of contemporary Ukrainian films selected for screening at leading European film festivals are identified: inclusiveness, reflection on Ukrainian history, war trauma, psychological rehabilitation of combatants, etc.

Artykuł poświęcony jest ukraińskiej kulturze wizualnej od czasu uzyskania niepodległości. Tekst zwraca szczególną uwagę na trendy i zjawiska współczesnej ukraińskiej kultury wizualnej, które weszły w kontekst kultury światowej poprzez zdobycie uznania na międzynarodowych platformach kulturalnych (konkursy, festiwale, biennale itp.). Badany jest rozwój różnych trendów we współczesnej sztuce ukraińskiej, które wykorzystują rozmaite media artystyczne: fotografię, instalację, performance i kino. W szczególności ukraińska fotografia konceptualna była najciekawiej reprezentowana przez kilka pokoleń fotografów szkoły charkowskiej, którzy łączyli w swoich pracach radykalne obrazy ciała z krytyką społeczną. Ukraińską instalację reprezentują prace artystów z grupy REP (Rewolucyjna Przestrzeń Eksperymentalna), która koncentruje się na jedności sztuki i polityki oraz traktuje twórczość artystyczną jako akt polityczny. Interesującym podkierunkiem jest instalacja wideo, będąca oryginalnym połączeniem współczesnych ukraińskich artystów ze sztuką site-specific i odzwierciedlająca traumy zadane ukraińskiemu społeczeństwu przez wojnę. Artykuł zwraca szczególną uwagę na rozwój współczesnego kina ukraińskiego. Pokazuje związek między twórczością współczesnych ukraińskich filmowców a tradycjami ukraińskiego kina poetyckiego. Ponadto zidentyfikowano inne trendy w kinie ukraińskim: eksperymentalne poszukiwanie nowego języka filmowego, rozwój kina dokumentalnego oraz konwergencję artystycznych języków fikcji i non-fiction w twórczości współczesnych ukraińskich filmowców. Zidentyfikowano dominujące tematy współczesnych ukraińskich filmów wybranych do pokazów na wiodących europejskich festiwalach filmowych: inkluzywność, refleksja nad ukraińską historią, trauma wojenna, psychologiczna rehabilitacja bojowników itp.