Wstępna ocena możliwości zastosowania zużytego złoża glaukonitowego jako surowca do produkcji kruszywa keramzytowego

W pracy przedstawiono wstępną ocenę utylizacji wyczerpanego po oczyszczeniu ścieków rzeczywistych minerału ilastego - glaukonitu do produkcji kruszywa keramzytowego. Ścieki, z których usuwano jony cynku pochodziły z linii technologicznej z Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego "PZL Świdnik". Wyczerpane złoże glaukonitowe w ilości 10, 15, 20 i 25% oraz glinę ze złoża "Budy Mszczonowskie" wykorzystano do produkcji kruszywa keramzytowego metodą plastyczną przez wypalenie w temperaturze 1140?C i 1200?C. Obecność minerału korzystnie wpływa na teksturę spieku podwyższając porowatość i przyczynia się do wytworzenia szklistej błony na powierzchni kruszywa. Przeprowadzone testy wymywania cynku z próbek kruszywa keramzytowego wskazują na bardzo niską mobilność jonów cynku. Zawartość cynku w wyciągu wodnym wymytego z keramzytu jest zdecydowanie niższa od stężenia cynku dopuszczalnego przy odprowadzaniu ścieków do wód lub do gruntu, co oznacza, że zużyty minerał nie jest szkodliwy dla otoczenia i może zostać w pełni wykorzystany jako pełnowartościowy produkt budowlany.

The presented work has shown an application of spent glauconite bed after purifi cation of wastewater for production of lightweight expanded clay aggregates. Sewage, from which it was removed Zn ions, came from technological line (zinc-works) of Communication Equipment Factory "PZL" Świdnik. Spent glauconite bed was used as an additive in lightweight aggregate production which was obtained using plastic method by sintering, at temperature 1140?C and 1200 ?C, of spent glauconite amouts 10, 15, 20 and 25% wt. with clays from open-cast mine "Budy Mszczonowskie". The presence of the mineral improves sinter texture, increases porosity and contributes to formation of glassy layer on the surface of the aggregates. Tests of zinc elution from lightweight aggregate samples has shown very low mobility of zinc ions. Content of zinc in water extracts obtained from lightweight aggregate is defi nitely lower than zinc concentration permitted for sewage discharge to water or soil, means that spent material is not offensive for the environment as it can be used as a high quality building product.