Cykl polityczny w opłatach za lokalne usługi publiczne w Polsce

Koncepcja politycznego cyklu wyborczego została pierwotnie sformułowana w odniesieniu do decyzji podejmowanych na szczeblu centralnym (przez rządy i parlamenty), ale można ją zastosować także do szczebla lokalnego. Większość dotychczasowych opracowań empirycznych dotyczyła wydatków publicznych (jak zmienia się ich wysokość i struktura w zależności od cyklu wyborczego). Nieco rzadziej badano również związek z lokalną polityką podatkową. W polskich badaniach lokalnych finansów publicznych koncepcja cyklu wyborczego (politycznego) była dotychczas rzadko stosowana. W artykule sprawdzamy, czy tytułowa koncepcja teoretyczna nadaje się do interpretacji decyzji odnoszących się do opłat za lokalne usługi publiczne. Związek testowany jest na przykładzie opłat za wodę i ścieki, czynszów w mieszkaniach komunalnych, cen w lokalnym transporcie zbiorowym i opłat parkingowych. Drugie pytanie badawcze odnosi się do czynników wpływających na wystąpienie cyklu politycznego w poszczególnych usługach. Na ten temat artykuł stawia cztery hipotezy szczegółowe. Problemem metodycznym jest oddzielenie wpływu cyklu wyborczego od innych czynników, takich jak inflacja czy zmiana sytuacji finansowej samorządów wiążąca się m.in. z tempem wzrostu ekonomicznego. Zastosowane metody ilościowe odwołują się do panelowych modeli regresji logistycznej i modeli regresji liniowej.

The concept of the political cycle was originally formulated with regard to decisions taken at the central level, but it may be also applied to the local level. Most of the previous empirical studies have focused on expenditure (how its size and structure change depending on the electoral cycle). The applicability of the concept to local tax policy has also been studied, although more rarely. In Polish studies of local public finance, the concept of political cycle has so far been rarely used. In this article, the authors check whether the theoretical frame of the political cycle is suitable for interpreting decisions relating to tariffs on local public services. It is empirically tested on tariffs on water and sewage, rents in municipal housing, tickets for local public transport and parking charges. The second research question concerns factors influencing the likelihood of the political cycle in different services. In this respect, the article puts forward four specific hypotheses. The authors have to face a methodological problem: the distinction between the influence of the electoral cycle and of other factors, such as inflation, or the change in the financial situation of local governments, and economic growth rate. The applied quantitative methods refer to panel logistic regression and linear regression models in which the impact of the electoral year is controlled by other variables.