Handel wewnątrzgałęziowy państw Bałkanów Zachodnich w relacjach wzajemnych oraz z Unią Europejską

W artykule przedstawiono wyniki badania, w którym podjęto próbę weryfikacji trzech hipo-tez, odnoszących się do handlu wewnątrzgałęziowego (IIT) państw regionu Bałkanów Zachod-nich w latach 2007 i 2013. Porównano udział IIT w handlu ogółem państw bałkańskich w relacjach wzajemnych oraz z Unią Europejską. Przeanalizowano zmiany tych udziałów między rokiem 2007, kiedy weszło w życie Porozumienie CEFTA-2006, a rokiem 2013. Przedstawiono także IIT krajów regionu w rozbiciu na wymianę typu horyzontalnego (HIIT) oraz typu werty-kalnego towarami o niskiej jakości (VIIT-LQ) i typu wertykalnego towarami o wysokiej jakości (VIIT-HQ). Z badania wynika, że w przypadku połowy państw bałkańskich, IIT stanowił większą część handlu ogółem w relacjach wewnątrzregionalnych niż w relacjach z wysoko uprzemysło-wionymi krajami UE. Między latami 2007 i 2013 udział IIT wykazał większą dynamikę we-wnątrz regionu niż w relacji z UE, co potwierdza pozytywny wpływ porozumienia CEFTA-2006 na strukturę handlu. Ponadto w relacjach wewnątrzregionalnych wzrósł udział VIIT kosztem HIIT, co wskazuje na rosnące różnice cenowo-jakościowe towarów będących przedmiotem wy-miany.

The aim of this paper was to verify three hypotheses related to the intra-industry trade (IIT) of the Western Balkan (WB) countries in 2007 and 2013. The shares of IIT in total trade of the WB countries in regional relations and in relations with the European Union (EU) were compared. Changes of these shares between 2007, when CEFTA-2006 agreement entered into force, and 2013 were analysed. Finally, the IIT of the Balkan countries was presented in the division for a horizontal type (HIIT), a vertical type of low quality goods (VIIT-LQ) and a vertical type of high quality goods (VIIT-HQ). The research revealed that in the case of half of the WB countries, the IIT share in total trade was higher in regional relations than in relation with the EU. Between 2007 and 2013, the share of IIT showed higher dynamics inside the region than in relations with highly industrialised countries of the EU. This finding confirms a positive influence of the CEFTA-2006 agreement on trade. Moreover, in regional relations the share of VIIT grew, and the share of HIIT dropped reversely, which indicates rising price-quality differences in traded goods.