Kręć się, kręć wrzeciono. O tkactwie i jego symbolice w perspektywie genderowej

Celem niniejszego artykułu jest analiza przypadku tkactwa z regionu łowickiego pod względem symbolicznym, społecznym oraz kulturowym. W tym celu odwołuję się do szerokiego wachlarza przykładów, odnosząc się do historii, symboliki oraz zmieniającej się roli społecznej tkactwa. Jednym z moich priorytetów jest zarysowanie genderowo ukonstytuowanego podziału ról społecznych podczas obróbki lnu, przędzenia i tkania. Przywołuję zatem ukonstytuowane na gruncie humanistyki podziały natura-kultura, domowe-zewnętrzne, a także korzystam z teoriii marksistowskich oraz strukturalistycznych. Jednocześnie nie prowadzę silnie zarysowanej polemiki z żadną z wymienionych teorii, zgodnie z założeniem opisania zjawiska, jakim jest tkactwo w Łowiczu, a nie krytyki naukowej.

This article aims to examine the case of gender roles intertwined with the tradition of spinning and weaving within the community of Łowicz region, Poland. My interest in this particular case was aroused during fieldwork I conducted there covering the topic of local traditional craft. In my article I pursue the aim by invoking various examples both from history, mythology and scientific theories following the origin and development of spinning and weaving Special attention is paid to feminist, gender, marxist and stucturalist theories with a view of a multidimensional coherent and plausible explanation. In the end I resort to these for an ultimate evaluation of Łowicz’s weaving tradition.