Produkcyjność Festulolium braunii (K. Richt.) A. Camus i Lolium perenne L. w mieszankach z Trifolium repens L. na tle zróżnicowanego nawożenia azotem

Wyniki badań pochodzą z eksperymentu polowego realizowanego w latach 2004-2006. Doświadczenie polowe założono w 2003 roku w Stacji Dydaktyczno-Doświadczalnej w Tomaszkowie w woj. warmińsko-mazurskim. Celem badań było porównanie pod względem wymiany gazowej, poziomu chlorofilu w liściach oraz plonowania życicy trwałej i festulolium uprawianych w mieszankach z koniczyną białą, na tle zróżnicowanego nawożenia azotem. Stwierdzono, że życica trwała odznaczała się większą intensywnością fotosyntezy i transpiracji oraz większymi wartościami indeksu zieloności liści niż festulolium. Gorzej jednak wykorzystywała wodę. Współczynnik wykorzystania wody był u niej znacznie mniejszy niż u festulolium. Badane gatunki najlepiej asymilowały CO2 przy nawożeniu azotem w dawce 60 kg N·ha-1. Udział koniczyny białej w runi korzystnie wpływał na intensywność fotosyntezy traw. Na obiektach nie nawożonych azotem fotosynteza była większa niż na obiektach nawożonych azotem mineralnym w dawce 120 kg N·ha-1. Zastosowany azot ograniczał transpirację wody i wpływał na jej lepsze wykorzystanie przez testowane gatunki. Mieszanka życicy trwałej z koniczyną białą plonowała istotnie wyżej niż mieszanka festulolium z koniczyną białą. Nawożenie azotem mineralnym zwiększało plonowanie tylko w latach z dużą ilością opadów, natomiast w roku ze znacznym ich niedoborem istotnie wyższe plony uzyskano na obiektach nie nawożonych azotem. Wysokie temperatury i niedobór opadów hamowały intensywność fotosyntezy i transpiracji traw oraz ograniczały plonowanie mieszanek, sprzyjały natomiast gromadzeniu chlorofilu w liściach.

A field experiment was conducted over 2004-2006. An field experiment was established in 2003 at the Experimental Station in Tomaszkowo, province Warmia and Mazury. To compare perennial ryegrass and festulolium grown in mixtures with white clover with respect to gas exchange parameters, chlorophyll content in leaves and yielding depending on multiple nitrogen rates. It was found that perennial ryegrass was characterized by a faster rate of photosynthesis and transpiration as well as by higher leaf greenness values than festulolium. However, the values of water utilization coefficient were substantially lower in perennial ryegrass, as compared to festulolium. In both species nitrogen fertilization rate optimal for CO2 assimilation was 60 kg N·ha-1. The presence of white clover in the sward had a positive effect on the photosynthesis rate of grasses. Photosynthesis rate was higher in non-fertilized treatments than in treatments fertilized with mineral nitrogen of 120 kg N·ha-1. Nitrogen reduced water transpiration and contributed to better water utilization by the species tested. Perennial ryegrass grown with white clover yielded significantly higher than festulolium grown with white clover. Mineral nitrogen fertilization caused a yield increase only in the years characterized by high precipitation totals. In the rain-deficient year, a significantly higher yield was recorded in non-fertilized plots. High temperatures and precipitation deficiency inhibited the intensity of photosynthesis and transpiration of grasses and decreased the yielding of mixtures, however, they promoted chlorophyll accumulation in leaves.