Świadkowie przemocy na strukturalnym polu minowym. analiza zależności między strukturą grupy a zakresem reakcji na agresję

Celem artykułu jest analiza grupowych uwarunkowań dręczenia szkolnego (ang. bullying) w perspektywie teorii gier. W przypadku tego szczególnego rodzaju przemocy bardzo istotna jest reakcja uczniów będących świadkami przemocy, którzy mogą zachęcić lub zniechęcić dręczycieli do dalszych działań. W artykule przedstawiono model gry ilustrujący zachowanie świadków dręczenia, którzy z jednej strony odczuwają moralny przymus reakcji (zinternalizowana norma nakazująca bronić słabszych), a z drugiej starają się zachowywać podobnie do swoich koleżanek i kolegów (konformizm). Wieloosobowa sekwencyjna gra koordynacji rozgrywana jest w populacji ustrukturyzowanej. W artykule analizowane są wyniki symulacji przebiegu gry dla wybranego zakresu warunków początkowych gry i sieci relacji tworzonych losowo (losowy graf Erdősa–Rényiego). Szerszemu zakresowi reakcji sprzyjają nie tylko silniejsza norma nakazująca reagowanie i niższy stopień konformizmu, ale też czynniki strukturalne. Zależność między gęstością sieci a zakresem reakcji świadków na przemoc jest nieliniowa. Zarówno zbyt niska, jak i zbyt wysoka gęstość sieci nie sprzyjają interwencji świadków. Występują przy tym interakcje między strukturalnymi i niestrukturalnymi cechami grupy, co oznacza, że różne cechy sieci mogą być mniej lub bardziej korzystne w zależności od siły normy reagowania oraz poziomu konformizmu w grupie.