La prassi liturgica nel „Liber sacerdotalis” di Alberto Castellani (1523)

Studium dotyczące historii sakramentu pokuty, a zwłaszcza jego praktyki duszpasterskiej, odsłania wciąż nowe, interesujące strony. Poznanie ich okazuje się użyteczne dla zrozumienia samego sakramentu, a zwłaszcza sposobu, w jaki na przestrzeni czasu wspólnota kościelna celebrowała ten sakrament na poziomie pasterzy jak i wiernych. Ponowne odczytanie praktyki liturgicznej, którą ukazuje Liber Sacerdotalis Castellaniego stanowi ciekawy i przydatny wkład w zrozumienie, jak przebiegała celebracja sakramentu pokuty w czasach bezpośrednio poprzedzających Sobór Trydencki, oraz pozwala zweryfikować treść i formę celebracji, która pojawiła się następnie w rytuałach posoborowych. Artykuł ukazuje kontekst sakramentu pokuty w świetle Mszału, wydanego po raz pierwszy w 1474, oraz na tle wielkich rytuałów, charakterystycznych dla całego wieku XVI. Czerpanie z tekstu oryginalnego pozwala uchwycić wiele szczegółów, które znajdujemy w 26 rozdziałach całego tekstu. Przejrzeć strony Sacerdotale, to jak zanurzyć się w praktyce kościelnej, dla której troska o poprawność kanoniczną spowiedzi ukazuje się w sposób ewidentny.

A study concerning the history of the sacrament of penance and its pastoral practice is always an interesting issue. This kind of knowledge can be useful to understand the very sacrament and, especially, the way of its celebration in the ecclesial community along the centuries both from the point of view of the pastors and the faithful. The rereading of the liturgical practice presented in Castellani’s Liber Sacerdotalis, constitutes an interesting and useful contribution to better understanding of how the celebration of penance was performed in the days immediately preceding the Council of Trent. It also helps to verify the content and form of the celebration which appeared in the rituals after the Council. The article shows the context of the penance in the light of Missale (first edition in 1474) and at the background of the great rituals typical of the entire sixteenth century. Access to the original text allows us to grasp numerous details that appear in the 26 chapters of the whole work. Browsing the pages of Sacerdotale is like immersing in the ecclesiastical practice that is permeated by the canonical care for the integrity of confession.