Determinanty trwałości gospodarowania na dzierżawionych gruntach rolnych w Polsce na tle wybranych państw Europy Zachodniej

In Western Europe the lease is the dominant form of land management in agriculture. This is not only due to the tradition of this institution, but also to the scope of the regulations that guarantee the stability of the legal relationship and ensure the independence of the lessee in production process based on the subject of the lease. This article attempts to assess the instruments for the protection of farming on leased agricultural land in Poland in comparison with solutions applicable in after countries of Western Europe. In this paper, a review of regulations relating to the length of the lease, the obligation to care for the preservation of the quality of the resource, as well as the criteria for determining the amount of the rent, is examines . On this basis, it has been shown that the regulations determining the stability of the lease in Poland deviate far from the norms provided in most Western European countries. This implies that the legal position of a lessee in Poland is weaker than it is in the rest of Western Europe, which is a negative assessment from point of view the of agrarian structure in Poland.

W państwach Europy Zachodniej dzierżawa jest dominującą formą gospodarowania gruntami rolnymi. Jest to uwarunkowane zarówno tradycją tej instytucji, ale także zakresem regulacji prawnych, które gwarantują trwałość stosunku prawnego oraz zapewnią dzierżawcy samodzielność prowadzenia działalności wytwórczej w oparciu o przedmiot dzierżawy. Celem artykułu jest próba oceny instrumentów służących ochronie gospodarowania na dzierżawionych gruntach rolnych w Polsce, na tle rozwiązań mających zastosowanie w państwach Europy Zachodniej. W niniejszej pracy dokonano przeglądu regulacji dotyczących kształtowania długości stosunku dzierżawy, obowiązku dbania o zachowanie jakości zasobu, a także kryteriów determinujących wysokość czynszu dzierżawnego. Na tej podstawie wykazano, iż regulacje prawne determinujące trwałość dzierżawy w Polsce, dalece odbiegają od unormowań przewidzianych w większości państw Europy Zachodniej. To powoduje, iż także pozycja prawna dzierżawcy w Polsce jest słabsza niż ma to miejsce na zachodzie Europy, co oceniane jest za zjawisko niekorzystne dla struktury agrarnej Polski.

В государствах Западной Европы аренда является доминирующей формой ведения хозяйства на сельскохозяйственных угодьях. Это обусловлено в равной степени как традицией этой институции, так и диапазоном законодательных регуляций, которые гарантируют стабильность юридических отношений, а также обеспечивают арендаторам самостоятельность в управлении производственной деятельностью в опоре на предмет аренды. Целью статьи является попытка оценки инструментов, служащих охране ведения хозяйства на арендованных сельскохозяйственных угодьях в Польше, на фоне решений применяющихся в государствах Западной Европы. В настоящей работе проведен обзор регуляций, касающихся формирования продолжительности срока аренды, обязанности слежения за соблюдением качества ресурсов, а также критериев детерминирующих размер арендной платы. На этом основании было выявлено, что система юридических регуляций, детерминирующих устойчивость аренды в Польше, далеко отбегает от предусматриваемых законом нормативов в большинстве государств Западной Европы. Это способствует тому, что и юридическая позиция арендатора в Польше также слабее, чем это имеет место на западе Европы, что оценивается как невыгодное явление для аграрной структуры Польши.