Społeczne zakotwiczenie w klasowo-etnicznych formach tożsamości a integracja polskich i ukraińskich migrantów

Artykuł prezentuje wyniki badania, którym objęte zostały opublikowane w mediach społecznościowych wypowiedzi migrantów z Polski w Wielkiej Brytanii i z Ukrainy w Polsce. Do analizy wykorzystano koncepcję społecznego zakotwiczania, która odnosi się do procesu poszukiwania życiowych punktów oparcia – kotwic, pozwalających jednostkom na osiągnięcie psychospołecznej stabilizacji i efektywne funkcjonowanie w nowych warunkach. Przeprowadzone badanie wskazało nie tylko na rolę kotwic obiektywnych, takich jak praca zarobkowa, zasoby materialne i warunki instytucjonalne kraju przyjmującego, lecz także na znaczącą rolę kotwic osadzonych w relacjach społecznych. Zarówno migranci z Polski, jak i z Ukrainy zakotwiczają się mentalnie w wyobrażonych wspólnotach, konstruując klasowo-etniczne formy tożsamości, które stanowią ich punkty odniesienia w nowych warunkach społeczno-kulturowych. Polscy migranci budują wspólnoty wyobrażone, wykorzystując jako grupy odniesienia białych Brytyjczyków oraz przedstawicieli mniejszości etnicznych i grup migranckich o pozaeuropejskich korzeniach. Jednocześnie w ich narracjach podkreślane są różnice klasowe i edukacyjne w obrębie społeczności polskich migrantów. Migranci z Ukrainy konstruują tożsamość w odniesieniu do wartości europejskich oraz przedstawicieli społeczeństwa przyjmującego w warunkach znoszenia wszelkich różnic związanych z ich pozycją społeczno-ekonomiczną. W analizowanych narracjach w obu badanych grupach preferowane są postawy prointegracyjne.

The article presents the analysis of posts published in social media by Polish migrants settled in the United Kingdom and Ukrainian migrants in Poland. The paper uses the concept of social anchoring defi ned as the process of searching for points of reference (anchors) which allow individuals to acquire socio-psychological stability and security and function eff ectively in a new life environment. The research showed the role of objective anchors such as employment, economic resources and institutional environment of the destination country as well as the crucial role of anchors embedded in social relations. Migrants from both analysed groups anchored themselves in strategically-imagined communities while constructing their ethnic and class identities that became their points of references in the new socio-cultural environment. In the narratives of Polish migrants in the UK the main reference groups are white, British citizens on one side and members of non-European minorities on the other. At the same time Polish migrants emphasize class and educational diff erences among the Polish community in the UK. In the case of the Ukrainian migrants in Poland the main reference group consists of members of the Polish, homogenous society. They also construct their identities with reference to European values. The research showed that in narratives of both analysed groups a pro-integration attitude is preferred.