Zmiany wybranych elementów krajobrazu strefy pośredniej i zewnętrznej małego miasta na przykładzie Gołdapi i Sulechowa

Krajobraz małych miast ma wpływ na tożsamość polskiej przestrzeni. W artykule przedstawiono uwarunkowania mające wpływ na fizjonomię struktury przestrzennej małych miast oraz zmiany w sposobie użytkowania gruntów. W badaniach skupiono się na strefie przejściowej pomiędzy terenami zurbanizowanymi a terenami wiejskimi. Tereny znajdujące się poza granicami administracyjnymi miast traktowane są przez polskie opracowania statystyczne jako obszary wiejskie. W statystyce nie wyróżnia się strefy podmiejskiej, będącej z krajobrazowego punktu widzenia obszarem wrażliwym, w którym występują szczególne uwarunkowania funkcjonalno-przestrzenne. Badania nad zmieniającą się strukturą przestrzenną miasta przedstawiono w odniesieniu do stref wyróżnionych przez Adamczewską-Wejchert i Wejcherta [1998]. Uwagę skupiono na strefach pośredniej i zewnętrznej małego miasta. Do badań wybrano dwa małe ośrodki miejskie: miasto Gołdap, leżące w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie gołdapskim, i miasto Sulechów, położone w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim. Zbadano zmiany w sposobach użytkowania gruntów związane z presją urbanizacyjną i zmianami funkcji występujące na obszarze badanych ośrodków miejskich.

Small towns’ landscape is a part of cultural heritage of Polish countryside. Its structures represent a specific, historically determined landscape pattern. This paper presents conditions influencing the physiognomy of spatial structure of small towns and current changes in land use. The research focuses on urban-fringe area. The surveys relate to different zones identified in small towns’ spatial structure by Adamczewska-Wejchert & Wejchert [1998]: middle zone and outer zone. The research were conducted in two small towns: Gołdap, situated in Warmińsko-Mazurskie Voivodeship, and Sulechów, situated in Lubuskie Voivodeship.