Monitoring i jego wykorzystanie w eksploatacji i projektowaniu rozbudowy skła-dowiska "Żelazny Most"

Składowisko odpadów poflotacyjnych „Żelazny Most” jest jednym z największych tego typu obiektów na świecie. Ze względu na obecną wysokość zapór wykonanych z materiałów odpadowych, a także położenie geograficzne, eksploatacja i rozbudowa składowiska stanowi duże wyzwanie dla inżynierów. Projektowanie zapór składowiska odbywa się na podstawie tak zwanej metody obserwacyjnej, która jest metoda aktywną – obserwacje zachowania się składowiska dają podstawę do procesu projektowania. W tym celu niezbędne jest bardzo staranne monitorowanie składowiska. Na składowisku „Żelazny Most” stosuje się rozbudowany system monitoringu do pomiarów i obserwacji różnego rodzaju parametrów pracy składowiska. Monitoring prowadzony na składowisku dotyczy: zjawisk filtracji w korpusie zapory i w podłożu, przemieszczeń poziomych i pionowych zapory i podłoża, aktywności parasejsmicznej w podłożu, wydajności filtracji oraz pewnych wybranych parametrów ekologicznych, np. zasolenia wód podziemnych. Dane otrzymywane z sieci aparatury kontrolno-pomiarowej i wyniki okresowych inspekcji wizualnych są wykorzystywane do codziennej oceny stanu technicznego składowiska „Żelazny Most”. Składowisko „Żelazny Most” jest przykładem obiektu hydrotechnicznego, przy którym do eksploatacji i projektowania dalszej rozbudowy wykorzystuje się wyniki monitoringu.

Zelazny Most tailings pond is one of the biggest objects of such type in the world. Due to the present height of the dams constructed from post flotation materials as well as location of the pond, „Żelazny Most” is a challenging task for engineers. Dam design is based on observational method, which is an active design method accounting for current observations. Therefore careful monitoring of the tailings pond is required that includes both visual inspections and instrumentation aimed at analyses of vast amount of different data. Monitoring of dam operation (i.e. seepage, deformations, pore pressure, seismicity, some ecological parameters like groundwater salinity and more). Data collected from monitoring equipment and visual inspections are used for everyday technical state and safety assessment of the dams as well as for designing process. „Żelazny Most” tailings pond is an example of hydrotechnical object where monitoring results are on the current basis used for design, construction and development.