Jak rozwalić system – populistyczny dyskurs polityczny na przykładzie wypowiedzi Pawła Kukiza

By analysing the discourse of the Polish politician Paweł Kukiz one may conclude that his populism is manifested both on the content plane and in its linguistic shape. Kukiz’s parliamentary speeches and Facebook posts contain all features constitutive of populism, such as the central position of the people (in contrast to the establishment of “the others”), a simplification of the linguistic worldview (including values), the figure of a leader representing the people. The linguistic side of the discourse is colloquial, close to the average speaker, which imbues it with emotions and expressively evaluates reality, also though the use of metaphors and stereotypes. This kind of communication style helps the politician project an image of himself coherent with the roles he plays, by invoking the archetypes of a warrior and “a kid on the block”, but one that always enjoys a dominant position.

Analiza wypowiedzi Pawła Kukiza pozwala stwierdzić, że przypisywany politykowi populizm widoczny jest zarówno w treściowej warstwie wypowiedzi, jak i jej językowym kształcie. Wystąpienia sejmowe i posty zamieszczane na portalu społecznościowym Facebook zawierają wszystkie cechy konstytutywne dla populizmu, czyli centralnie usytuowany lud w kreowanej przez polityka wizji świata, który przedstawiany jest zawsze w opozycji do elit lub obcych, a także symplifikację językowego obrazu świata (w tym wartości), ponadto obecność lidera występującego z woli ludu. Językowy kształt wypowiedzi polityka odwołuje się do języka potocznego, bliskiego przeciętnemu użytkownikowi języka, dzięki czemu wypowiedzi lidera Kukiz’15 są emocjonalne, wyraziście wartościują opisywaną rzeczywistość, także przez stereotypy i metafory. Tak ukształtowany sposób komunikowania się z odbiorcami tworzy spójną wizję z przyjmowanymi przez polityka rolami, w które wchodzi, przywołując archetypy wojownika, chłopaka z sąsiedztwa, nie wyzbywając się nigdy pozycji dominującej.