Znaczenie koncepcji Sustainable Development w formułowaniu założeń współczesnej europejskiej polityki bezpieczeństwa publicznego

The concept of sustainable development at the level of international discussion was introduced in 1987 by the Brundtland report (Our Common Future). Its appearance can be regarded as a breakthrough in the current thinking about society and nature. In order to achieve sustainable development there is a need to combine three elements: social equality, economic growth and efficiency, and environmental issues, while preserving resources for future generations. In recent discussions on the concept of sustainable development, the Eurocentric attitude has prevailed, as the result of embodiment of this development in the economic strategies of developed and the most socially responsible countries. At the outset, discussion on the concept of self-sustaining development related to the problems of underdeveloped countries in the 1960s and had little in common with the economic and social advancement. Developed countries, thanks to their resources and instruments, can become transmitters of the concept, securing and stabilizing the situation in the countries neighboring the EU. Cooperation within the Mediterranean basin is an example of such a security policy of the EU towards developing countries that are recipients of both resources and knowledge associated with the concept. Mutual cooperation in establishing a framework for the concept is conducive to the common security of the Mediterranean region. The aim of this paper is to analyze the concept of sustainable development in the context of contemporary European security policy and law enforcement objectives given the close neighborhood of Europe and the MENA region as culturally diverse societies.

Koncepcja sustainable development została wprowadzona na forum międzynarodowe za sprawą raportu Brundtland w 1987 r. (Our Common Future). Jej pojawienie się z pewnością można uznać za przełom w dotychczasowym myśleniu o społeczeństwie i przyrodzie. Aby rozwój był samopodtrzymujący się lub trwały, musi łączyć ze sobą trzy elementy: utrzymywanie równości społecznej przy jednoczesnym wzroście gospodarczym oraz ochrona środowiska naturalnego z uwzględnieniem tak obecnych, jak i przyszłych pokoleń. Rozwój taki nie jest stanem statycznym, lecz procesem transformacji, który uwzględnia warunki społeczne, gospodarcze i środowiskowe. W dyskusjach nad kształtem koncepcji sustainable developement prowadzonych w ostatnich latach przeważa nastawienie europocentryczne, co jest wynikiem obecności tego rozwoju w strategiach gospodarczych państw uznawanych za rozwinięte pod względem cywilizacyjnym i o wysokiej ogólnospołecznej odpowiedzialności. Tymczasem początki dyskusji nad koncepcją rozwoju samopodtrzymującego się odnoszą się do problematyki państw słabo rozwiniętych. Wywodzą się one z lat 60. i mają niewiele wspólnego z zaawansowaniem społeczno-gospodarczym. Dzięki swoim środkom oraz doświadczeniu państwa rozwinięte mogą stać się „przekaźnikami” założeń koncepcji, zabezpieczając i stabilizując sytuację w państwach sąsiadujących z UE. Przykładem takiej polityki bezpieczeństwa UE jest współpraca z państwami rozwijającymi się w basenie Morza Śródziemnego (BMŚ), które są odbiorcami zarówno środków, jak i wiedzy z tą koncepcją związanych. Wzajemna współpraca w ustanawianiu ram do jej stosowania sprzyja bezpieczeństwu wspólnego regionu, jakim jest BMŚ. Celem tak określonego obszaru badań jest analiza koncepcji rozwoju samopodtrzymującego się w kontekście formułowania założeń współczesnej europejskiej polityki bezpieczeństwa i ochrony porządku publicznego, biorąc pod uwagę uwarunkowania tej polityki wynikające z bliskiego sąsiedztwa społeczeństw odmiennych kulturowo.