Префіксальні дієслова зі значенням «переміщення вгору» в структурі словотвірної парадигми дієслова в українській мові

Prefixed Verbs with the Meaning ‘move upwards’ in the Structure of the Verbal Derivational Paradigm in the Ukrainian LanguageThis article presents an analysis of the content and structural-semantic peculiarities of derivative prefixed verbs with the meaning ‘move upwards’. As established, the verbs under consideration are characterised by twelve derivative meanings (‘materialised action’, ‘means of action’, ‘place of action’, ‘doer of action’, ‘peculiar feature of the object of action’, ‘peculiar feature of the subject of action’, ‘the aim implied in the derivative stem’, ‘distributive character of action’, ‘causing transformation of an object into a subject by way of action’, ‘cumulative character of action’, ‘situational character of action’, ‘adverbalisation of action’), which can be separated into four part-of-speech blocks: substantive, adjective, verbal and adverbial. It has also been established that the analysed words first and foremost realise the derivative  potential at the level of substantive word formation; verbal and adjectival derivations can be considered less regular; and adverbial derivatives are the most irregular ones.Czasowniki przedrostkowe o znaczeniu ‘przemieszczać ku górze’ w strukturze paradygmatu słowotwórczego czasowników w języku ukraińskimArtykuł przedstawia analizę treści i osobliwości strukturalno-semantycznych czasowników przedrostkowych o znaczeniu ‘przemieszczać ku górze’. Jak ustalono, wykazują one dwanaście znaczeń pochodnych: ‘dokonana czynność’, ‘środki działania’, ‘miejsce czynności’, ‘wykonawca czynności’, ‘szczególna cecha przedmiotu czynności’, ‘szczególna cecha podmiotu czynności’, ‘cel implikowany w rdzeniu słowotwórczym’, ‘spowodowanie za sprawą czynności przemiany przedmiotu w podmiot’, ‘dystrybutywny charakter czynności’, ‘kumulatywny charakter czynności’, ‘sytuacyjny charakter czynności’, ‘adwerbializacja czynności’. Znaczenia te można podzielić na cztery bloki: rzeczownikowy, przymiotnikowy, czasownikowy i przysłówkowy. Ustalono również, że analizowane słowa realizują potencjał derywacyjny przede wszystkim w zakresie rzeczownikowym; derywaty czasownikowe i przymiotnikowe można uznać za mniej regularne, zaś przysłówkowe – za najbardziej nieregularne.