Niezrealizowana rewitalizacja jako niedoskonała gentryfikacja. Analiza procesu ożywiania poznańskiej Śródki

The subject of this paper is revitalisation of degraded urban areas. It recapitulates the social and spatial experiments carried out in 2005, when one of the first processes of revitalisation in Poland had just commenced. The idea of revitalisation was based on two pillars. One was a socially rooted idea of inhabitant participation in urban planning, inspired by East German experience, and the other was an idea of improving the ‘touristic portfolio’ of the city, rooted in the idea of its historical trail. The research was based on quantitative data from the social survey and detailed interviews with inhabitants of the revitalised areas.

Przedmiotem artykułu jest zagadnienie rewitalizacji zdegradowanego fragmentu centrum miasta. Tekst stanowi rekapitulację społecznego i przestrzennego eksperymentu, którym był pilotażowy proces rewitalizacji wdrożony w 2005 r. na terenie poznańskiej Śródki. Istotą zamysłu animatorów procesu była odbudowa przeprawy przez odnogę rzeki Warty, co miało stanowić asumpt do zmian komunikacji i w rezultacie wzmocnić potencjał turystyczny i społeczno-ekonomiczny wschodniej części Poznania. Teoretyczną podstawę analizy stanowiły opracowania Andreasa Billerta – niemieckiego badacza i praktyka rewitalizacji specjalizującego się w procesach odnowy miast wschodnich Niemiec. Tekst stanowi rekonstrukcję głównych tez socjologicznej części publikacji monograficznej będącej formą oceny efektywności rewitalizacji w konkretnych poznańskich warunkach (por. „Oceny rewitalizacji. Studium zmian na poznańskiej Śródce”). Bazę empiryczną stanowiły badania socjologiczne (sondaż i wywiady pogłębione) zrealizowane w 2010 r. na próbie mieszkańców rewitalizowanego obszaru miasta. Zaproponowane wnioski są próbą wskazania, jakie bariery napotyka proces i jakie były zdaniem autora nieprzewidziane skutki podjętych działań.