Powierzanie zadań z zakresu gospodarki komunalnej a swoboda zawierania umów

The paper is an analysis of Article 3 clause 1 of the Communal Economy Act on the scope of freedom to contract granted to units of local self-government. In the first part, the main issues characterising the freedom to contract are presented and are then analysed in the context of the legal grounds upon which local self-government units function and exist as legal entities. As is shown based on this analysis, communal economy law lacks a regulation by which it would exclude the freedom to contract, while that freedom could be, in principle, limited by provisions regulatingthe scope of tasks vested in a self-government unit. What is more, the duty underlying each such contract obliges local self-government units to satisfy the collective needs of the community. What is known as Organisational Freedom is also analysed. The second part addresses the limitations of the freedom to contract imposed by law on local self-government units, including the choice of deciding upon the way in which a public task is to be realised, the choice of a business partneror a tenderer, or the power to decide upon the content of a contract to be entered into. Regarding the latter, it is concluded that the provisions of civil law are only of a subsidiary character with regard to public law which introduces many varieties and limitations of the freedom of contract.

W opracowaniu dokonana została analiza art. 3 ust. 1 ustawy o gospodarce komunalnej w zakresie swobody kontraktowej przysługującej jednostkom samorządu terytorialnego. W pierwszej części opracowania poruszone zostały zagadnienia dotyczące istoty swobody umów, które następnie odniesione zostały do podstaw prawnych działania jednostek samorządu terytorialnego i przysługującej im podmiotowości prawnej. Prowadzone rozważania wykazują, że na gruncie gospodarki komunalnej brak regulacji, która wyłączałaby zasadę swobody umów, tę ostatnią zaś co do zasady mogą ograniczać przepisy prawa regulujące zakres zadań przekazanych jednostce samorządu terytorialnego do realizacji oraz leżący u podstaw każdej z umów obowiązek działania w celu zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty. W kontekście swobody umów prowadzone były także rozważania dotyczące tzw. swobody organizatorskiej. Druga część opracowania dotyczy ograniczeń ustawowych swobody kontraktowej jednostek samorządu terytorialnego przejawiających się m.in. w wyborze formy realizacji zadania publicznego, wyborze kontrahenta (oferenta, partnera), wpływie stron na treść umowy oraz jej formy. W tym zakresie sformułowany został wniosek, że przepisy prawa cywilnego mają jedynie charakter subsydiarny wobec przepisów prawa publicznego, wprowadzających szereg odmienności i ograniczeń w zakresie swobody umów.