„Pojęcie ‘bólu’ zdobyłeś wraz z językiem”

Użyta przez Ludwiga Wittgensteina w Dociekaniach filozoficznych (§ 293) analogia z żukiem w pudełku wskazuje na trudności w mówieniu z innymi osobami o naszych prywatnych przeżyciach. Wittgenstein odrzuca możliwość jakiegokolwiek języka prywatnego i traktuje zdania językowe jako uzyskujące swoje znaczenie jedynie w kontekście publicznym lub społecznym. Uwzględniając przede wszystkim fragmenty Dociekań filozoficznych sąsiadujące z § 293, podaję wewnętrzną, odnoszącą się do tych paragrafów, filozoficzną interpretację wspomnianego argumentu. Zwracam przy tym uwagę na różne aspekty „prywatności”, na „usprawiedliwione” używanie słów (w sensie Wittgensteina) i na rolę gramatyki.