In search of a reaffirmation of one’s own poetic voice through translation: contemporary Polish poetry translated into Spanish

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie możliwych trudności, jakie mogą napotkać tłumacze przystępujący do odtworzenia w tekstach docelowych obrazów rzeczywistości przedstawionych w utworach współczesnych polskich poetów, takich jak Marcin Świetlicki, Ewa Sonnenberg, Michał Sobol i Jacek Dehnel. Jest to twórczość praktycznie nieznana hiszpańskojęzycznemu czytelnikowi, stąd realizowane studium ma również za zadanie zapoznanie go z poezją opublikowaną w Polsce w ostatnich latach. Proponujemy analizę porównawczą oryginalnych wersów z ich hiszpańskimi wersjami, mającą na celu zbadanie, czy stylistyczna i formalna organizacja polskich utworów, z których wyłania się chęć „podążania ścieżkami twórczej wolności i bycia wiernym własnemu głosowi” (Antonio Colinas), została zachowana w tekstach docelowych. Myśląc o specyfice tej poezji i sposobie jej ujawnienia w procesie tłumaczenia, punktem wyjścia do naszych rozważań będzie koncepcja tłumaczenia tekstów lirycznych jako twórczej rekontekstualizacji oryginału w tworzywie języka docelowego, autorstwa Lawrence’a Venutiego. Pod uwagę weźmiemy również spostrzeżenia Antoine’a Bermana i zaproponowane przez niego pojęcie przekładu jako „doświadczenia obcego”, aby zweryfikować, czy i w jakim stopniu rozwiązania przyjęte przez tłumaczy umożliwiły docelowemu odbiorcy doznanie niekiedy odległej rzeczywistości ukazanej w tekstach wyjściowych. Wreszcie, biorąc pod uwagę ideę przekładu jako procesu twórczego, interesującym będzie odniesienie się do zagadnienia „myślenia seryjnego”, w ujęciu Umberto Eco, oraz jego zastosowania w translacji. Zaprezentowane przykłady pozwolą nakreślić hiszpańskojęzycz-nemu odbiorcy charakter najnowszej poezji polskiej i wykażą, że oddany w analizowanych tłumaczeniach zamysł estetyczny jej autorów może być częścią docelowej tradycji literackiej.

Das Ziel des vorliegenden Artikels ist es zu zeigen, auf welche möglichen Schwierigkeiten Übersetzer stoßen können, die die Bilder der äußeren Wirklichkeit aus den Werken polnischer Dichter wie Marcin Świetlicki, Ewa Sonnenberg, Michał Sobol i Jacek Dehnel wiedergeben wollen. Dabei handelt es sich um Werke, die den spanischen Lesern praktisch unbekannt sind, daher hat diese Untersuchung die Aufgabe, sie mit der in den letzten Jahren in Polen veröffentlichten Dichtung bekannt zu machen. Vorgeschlagen wird daher ein Ver-gleich der originalen Verse mit ihren spanischen Versionen, der sich mit der Frage beschäftigt, ob die stilistische und formale Organisation der polnischen Gedichte, aus denen der Wille „den Spuren der schöpferischen Freiheit und der Treue der eigenen Stimme zu folgen“ (Antonio Colinas) auftaucht, in den Zieltexten beibehalten wurde. Unter Berücksichtigung der Spezifik dieser Dichtung und der Art ihrer Entdeckung im Übersetzungsprozess, ist der Ausgangspunkt der Überlegungen Lawrence Venutis Konzept der Übersetzung lyrischer Texte als künstlerische Rekonstruktion des Originals in der Zielsprache. Eingebunden werden auch die Betrachtungen von Antoine Berman und der von ihm vorgeschlagene Begriff der Übersetzung als „Fremdheitserfahrung“, um zu verifizieren, ob und wie es die übersetzerischen Lösungen dem Zielrezipienten ermöglichten, die manchmal entfernte Realität, die in den Ausgangstexten gezeigt wurde, zu erfahren. In Anlehnung an die Idee der Übersetzung als künstlerischen Prozess sind schließlich der Bezug auf das Konzept „des seriellen Denkens“ von Umberto Eco und seine Anwendung in der Übersetzung interessant. Die präsentierten Beispiele zeigen dem zielsprachigen Leser den Charakter der neuesten polnischen Dichtung und beweisen, dass die in den analysierten Übersetzungen wiedergegebene Absicht ihrer Autoren ein Teil der zielsprachigen Literaturtradition sein kann.

The aim of this paper is to show the possible difficulties which might be encountered by the translators who resolve to recreate in the target texts the images related to the reality depicted in the recent Polish poets, such as Marcin Świetlicki, Ewa Sonnenberg, Michał Sobol and Jacek Dehnel. It is an artistic manifestation practically unknown to the Spanish-language reader, so the purpose of our study is also to create the possibility of familiarizing with the poetry that has been published in Poland during the last years. It is proposed to make a comparative analysis between the original verses and the Spanish versions to find out if the stylistic and formal organization of the works from which emerges “the adoption of paths of creative freedom and fidelity to one’s own voice” (Antonio Colinas) by their authors has been preserved in the target texts. When thinking about the specificity of this poetry and the way of revealing it in the translation process, it is used the idea of the translation of lyric texts as a recontextualisation of the original verses in another language put forward by Lawrence Venuti. We also take into account the observations of Antoine Berman and his concept of translation as “the trial of the foreign” to verify if and to what extent the solutions adopted by the translators have distanced the target recipient from the qualities of the original and sometimes distant reality. Finally, and thinking about the recreational aspect of the translation process, we also focus on the notion of “serial thought” described by Umberto Eco and its use in the field of translation. The presented examples sketch the Hispanic reception of the latest Polish poetry and indicate that its aesthetic inten-tionality reflected in the analyzed translations may be a part of the target literary tradition.