Zawartosc rteci, kadmu i olowiu w powierzchniowym poziomie gleb w obrebie niekontrolowanych wysypisk odpadow i uzytkow rolnych Rowniny Gumienieckiej

W pracy scharakteryzowano oddziaływanie niekontrolowanych wysypisk odpadów na zanieczyszczenie powierzchniowych (0-30 cm) warstw gleb rtęcią, kadmem i ołowiem. Do oceny stanu zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi posłużyły próbki glebowe pobrane na obszarze Równiny Gumienieckiej zarówno spod wysypisk odpadów, jak i sąsiadujących bezpośrednio z nimi (w odległości 50-100 m) użytków rolnych. W większości pobranych próbek materiał glebowy spod niekontrolowanych wysypisk na tle gleb użytkowanych rolniczo wykazywał niewielkie podwyższenie ilości ołowiu i kadmu. W przypadku próbek glebowych pobranych spod dwóch niekontrolowanych wysypisk, zlokalizowanych w Przecławiu, stwierdzono natomiast kadmu 6,45 i 71,45 mg‧kg⁻¹ s.m. gleby oraz ołowiu 1189,6 i 1203,9 mg‧kg⁻¹ s.m. gleby; ilości te w świetle liczb granicznych do oceny zawartości metali ciężkich w powierzchniowej warstwie gleb uprawnych (Państwowa Inspekcja Ochrony Śrdowiska 1995) świadczą o średnim lub bardzo silnym zanieczyszczeniu gleb badanymi metalami ciężkimi. Zawartość rtęci w powierzchniowej warstwie gleb, znajdujących się w obrębie niekontrolowanych wysypisk odpadów i w obrębie pobliskich pól uprawnych, wahała się w podobnych granicach i nie przekraczała przy tym wartości dopuszczalnych (Monitor Polski 1986) w glebach lekkich użytkowanych rolniczo.

Paper presents the effects of unauthorized dumping grounds on surface soil layer pollution with mercury, cadmium and lead. Soil samples were taken both from unauthorized dumping grounds and adjacent arable land (at the distance of 50-100 m) within the Gumieniecka Plain in order to estimate the contamination of soils with heavy metals. In the majority of samples from unauthorized dumping grounds the contents of lead and cadmium were slightly elevated in comparision to arable land. In the case of samples from two unauthorized dumping grounds, localized in Przecław, 6.45 and 71.45 mg‧kg⁻¹ dry matter of cadmium and 1189.6 and 1203.9 mg‧kg⁻¹ dry matter of lead were found, what in the light of limit values for heavy metal contents in the surface soil layer (State Environmental Inspectorate 1995) proved either average or extremely high contamination with heavy metals. The content of mercury in the surface soil layer within unauthorized dumping grounds and adjacent arable land was within similar range and did not exceed permissible values (Monitor Polski 1986) for light soils used for agricultural purposes.