Emisja amoniaku z wybranych nawozow naturalnych i mineralnych

Emisja amoniaku z nawozów naturalnych stanowi jedno z najważniejszych, rolniczych źródeł rozpraszania azotu i zanieczyszczania środowiska. Na uwagę zasługują też gazowe straty amoniaku, które mają miejsce podczas stosowania, zwłaszcza pogłównie, mineralnych nawozów azotowych zwierających amonowe i amidowe formy azotu. W łatach 2004-2005 doświadczalnie, z wykorzystaniem metod mikrometeorologicznej dozymetrii pasywnej, określano straty amoniaku podczas stosowania obornika bydlęcego pod uprawy polowe oraz gnojówki bydlęcej, saletry amonowej i mocznika, stosowanych pogłównie na użytkach zielonych. Wykazano, że straty azotu amoniakalnego z obornika zastosowanego w dawce 140 kg N·ha⁻¹, przykrytego glebą przed upływem doby od rozrzucenia, kształtują się na poziomie około 9,5% początkowej dawki azotu ogółem. Natomiast straty azotu z obornika zastosowanego w dawce 120 i 150 kg N·ha⁻¹ i przykrytego glebą po upływie trzeciej doby są ponaddwukrotnie większe i kształtują się na poziomie odpowiednio 20,7 i 27,6% zastosowanej dawki azotu ogółem. Najwyższe straty amoniaku, rzędu 49,5% azotu ogółem, zanotowano po zastosowaniu na łąkę trwałą gnojówki bydlęcej w dawce 92,5 kg N·ha⁻¹ i przy zastosowaniu rozbryzgowej techniki aplikacji. Natomiast zastosowanie na łące trwałej pod drugi pokos saletry amonowej lub mocznika w dawce 60 kg N·ha⁻¹ wiązało się ze stratami azotu amoniakalnego na poziomie 7,1% dla saletry amonowej i od 21,5 do 33,6% dla mocznika.

Ammonia emission from natural fertilizers is one of the most important agricultural source of nitrogen dispersion and environment pollution. Ammonia gas losses should be also noticed - they occur during spreading, particularly at plants top-dressing with mineral nitrogen fertilizers containing amid and ammonium nitrogen. In years 2004-2005 the ammonia losses were experimentally estimated using method of micrometeorological passive dosimetry. The measurements were made immediately after plant fertilization: on arable land - with solid cattle manure, on grasslands - with cattle urine, ammonium nitrate and carbamide. It was found that ammonia nitrogen losses from solid manure spread at the rate of 140 kg N·ha⁻¹ and covered with soil within 24 hours were about 9.5% of nitrogen starter rate. Nitrogen losses from solid manure spread at rates: 120 and 150 kg N·ha⁻¹ covered with soil after three days were more than twice higher and were respectively: 20.7 and 27.6% applied nitrogen dose. The highest ammonia losses - about 49.5% of nitrogen - were noted when the cattle urine at rate of 92.5 kg N·ha⁻¹ was applied on permanent meadow using drop splashing technique for application. However, ammonium nitrate or carbamide application on permanent meadow under second cut at rate of 60 kg N·ha⁻¹ generated ammonia nitrogen losses respectively: 7.1% for ammonium nitrate and 21.5-33.6% for carbamide.