Podloza inertne - postep czy inercja?

Wprowadzenie do uprawy roślin ogrodniczych podłoży inertnych, spowodowało istotny wzrost plonowania roślin i przyczyniło się do szerokiego upowszechnienia w praktyce upraw bezglebowych. Korzystny efekt plonotwórczy podłoży inertnych, inspiruje do nowego spojrzenia na znaczenie właściwości fizycznych i chemicznych podłoży w nowoczesnych technologiach uprawy roślin ogrodniczych pod osłonami. Podłoża inertne mimo, że charakteryzują się biernością (inercją) chemiczną, spowodowały gwałtowny wzrost efektywności produkcji ogrodniczej poprzez zwiększenie wielkości plonu i zmniejszenie kosztów produkcji. W pracy przedstawiono zasadnicze różnice we właściwościach powietrzno-wodnych podłoży tradycyjnych i inertnych i ich znaczenie dla plonowania roślin zarówno w aspekcie ilościowym jak i jakościowym. Podłoża inertne, jak i możliwość praktycznego wykorzystania współdziałania nawożenia z nawadnianiem w systemie fertygacji kroplowej z zastosowaniem systemów komputerowych, umożliwiło precyzyjne żywienie roślin i wprowadzenie szeroko do praktyki zamkniętych systemów nawożenia. Ewoluują one w kierunku najbardziej zaawansowanych naukowo i technicznie systemów recyrkulacyjnych. Poznanie znaczenia podłoża w produkcji roślinnej, możliwości jego optymalizacji a jednocześnie zmniejszania jego objętości na jedną roślinę, może doprowadzić do jego całkowitej eliminacji. Przykładem są najnowsze technologie uprawy roślin w powietrzu - tzw. uprawy aeroponiczne. Główna zaleta upraw bezglebowych funkcjonujących w zamkniętych systemach nawożenia, jako technologii przyjaznej środowisku, niestety w praktyce ogrodniczej nie jest wykorzystywana. Większość szklarni w Polsce funkcjonuje w otwartych systemach nawożenia, co prowadzi do zanieczyszczenia wód i gleb. Wyłania się pilna potrzeba podjęcia działań mających na celu zapobieganie temu niekorzystnemu zjawisku.

The introduction of inert media into the cultivation of horticultural plants caused an essential increase of plant yield and contributed to a wide spread of soilless cultures in practice. The favourable yield-creating effect of inert media inspires a new view regarding the importance of the physical and chemical properties of media in modern cultivation technologies of horticultural plants grown under cover. In spite of the fact that inert media are characterized by chemical inertness, they cause a rapid growth of horticultural production effectivity increasing the yield and decreasing the production cost. This work presents the basic differences in air and water properties of the traditional and the inert media and their significance for plant yield both in the quantitative and the qualitative aspects. Inert media and the possibility of a practical utilization of the combination of fertilization with irrigation in the form of the drip fertigation system controlled by computer permitted a precise nutrition of plants and a wide practical application of fertilization systems. They evolve towards the scientifically and technically most advanced recirculation systems. The recognition of the importance of growing medium in plant production, the possibility of its optimizing and at the same time the feasibility to decrease the medium volume per one plant may lead to its complete elimination. An example may be found in the technologies of plant cultivation in the air - the so called aeroponic cultures. Unfortunately, the main advantage of the soilless cultures functioning in closed fertilization systems as the environment friendly technology is not exploited in the horticultural practice. The majority of greenhouses in Poland function in open fertilization systems leading to the contamination of water and soil. There is an urgent need to undertake adequate measures aiming at the prevention of this unfavourable phenomenon.