Wlasciwosci biochemiczne i fizykochemiczne gleby zanieczyszczonej metalami ciezkimi

Celem badań było określenie wpływu zanieczyszczenia gleby miedzią, cynkiem, niklem, ołowiem, chromem(III), chromem(VI), kadmem i rtęcią na aktywność dehydrogenaz glebowych, ureazy, fosfatazy kwaśnej i fosfatazy alkalicznej oraz stan zakwaszenia gleby, sumę wymiennych kationów zasadowych, kwasowość hydrolityczną, pojemność wymienną kationów i zawartość węgla organicznego. W wyniku badań stwierdzono, że gleba zanieczyszczona: miedzią, cynkiem, niklem, chromem(III), chromem(VI), kadmem, rtęcią i ołowiem charakteryzowała się niższą aktywnością enzymatyczną niż gleba niezanieczyszczona. Pod względem siły negatywnego oddziaływania metali ciężkich na aktywność poszczególnych enzymów można je uszeregować następująco: na dehydrogenazy - Cu > Zn > Cr(VI) > Hg > Ni > Cd > Cr(III), na ureazę - Cu > Hg > Zn > Ni > Cd > Cr(III) >Cr(VI) > Hg, na fosfatazę kwaśną - Cu > Ni > Zn > Cd > Cr(III) > Cr(VI) > Hg, na fosfatazę alkaliczną - Zn > Cu > Ni > Hg > Cr(VI). Zmiany w aktywności enzymatycznej związane były nie tylko z działaniem bezpośrednim poszczególnych metali ciężkich na enzymy, ale między innymi także z negatywnym ich wpływem na odczyn gleby. Szczególnie silnie zakwaszały glebę: miedź, cynk i nikiel.

The studies aimed at determination of the effects of soil contamination with copper, zinc, lead, nickel, chromium(III), chromium(VI), cadmium and mercury, on the activities of following soil enzymes: dehydogenases, urease, acid and basic phosphatases as well as on soil reaction, base exchange capacity, hydrolytic acidity, cation exchangeable capacity (CEC) and content of organic carbon. Generally, it was found that the contamination of soil with any of tested metals i.e. copper, zinc, lead, nickel, chromium(III); chromium(VI); cadmium and mercury, resulted in decrease of soil enzymes activity comparing to uncontaminated soil. Relative negative effects on given enzymes can be ranked as follows: dehydrogenases Cu > Zn > Cr(VI) > Hg > Ni >Cd > Cr(III), urease - Cu > Hg > Zn > Ni > Cd > Cr(III) > Cr(VI) > Hg, acid phosphatase - Cu > Ni > Zn > Cd > Cr(III) > Cr(VI) > Hg, basic phosphatase - Zn > Cu > Ni > Hg > Cr(VI). Modifications in enzyme activities can be not only contributed to direct effects of given metal on enzyme activity but also to indirect metal impact on soil pH. Particularly pronounced effects on soil acidification were found for copper, zinc and nickel.