Seasonal changes of N-NH4plus, N-NO3minus and P-PO4 3minus in proper podzol soil in the Slovinski National Park

The paper presents seasonal changes in the concentrations of ammonia, nitrate and phosphate ions in podzolic soils under the Vaccinio uliginosi–Betuletum pubescentis and Empetro nigri-Pinetum plant communities. It results from the conducted investigations that the distribution and accumulation of mineral forms of nitrogen and phosphorus are considerably affected by atmospheric conditions such as temperature, humidity and precipitation. Analysed soils were characterised by a strongly acid reaction, which decreases with the depth of the soil profiles. A statistically significant correlation was found between the content of biogenic substances in soil and litterfall. The highest concentration of biogenic substances was observed in spring and summer months. Among analysed ions the ammonia form predominated, which mean content remained within the range from 0.12 to 6.69 mg/100 g d.m. Concentration of nitrates ranged from 0.05 to 0.13 mg/100 g d.m., while that of phosphates – from 0.04 to 3.09 mg/100 g d.m. The predominance of the ammonia and phosphate forms over the nitrate form in the organic horizons may result from their retention by the sorption complex. Nitrate ions exhibit greater mobility and are leached deeper into the analysed soil profiles.

W pracy przedstawiono sezonowe zmiany koncentracji jonów amonowych, azotanowych i fosforanowych w glebach bielicowych pod zbiorowiskami Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis i Empetro nigri-Pinetum. Z przeprowadzonych badań wynika, że na rozmieszczenie i kumulację mineralnych form azotu i fosforu duży wpływ wywierają warunki atmosferyczne, takie jak temperatura, wilgotność powietrza i opady atmosferyczne. Badane gleby charakteryzują się silnie kwaśnym odczynem, który maleje w głąb profili glebowych. Wykazano istotną statystycznie korelację między zawartością substancji biogenicznych w glebie a opadem materii organicznej. Największa koncentracja substancji biogenicznych występowała w miesiącach wiosennych i letnich. Wśród badanych jonów przeważała forma amonowa, której średnia zawartość utrzymywała się na poziomie od 0,12 do 6,69 mg/100 g s.m. Koncentracja azotanów utrzymywała się na poziomie 0,05-0,13 mg/100 g s.m., a fosforanów od 0,04 do 3,09 mg/100 g s.m. Przewaga formy amonowej i fosforanowej nad azotanową w poziomach organicznych może wynikać z zatrzymywania ich przez kompleks sorpcyjny. Jony azotanowe wykazują większą mobilność i są wmywane w głąb badanych profili glebowych.