Struktura rodziny a zachowania ryzykowne oraz poczucie własnej skuteczności młodzieży w okresie późnej adolescencji

Celem pracy było porównanie częstotliwości występowania zachowań ryzykownych oraz poziomu poczucia własnej skuteczności u młodzieży w okresie późnej adolescencji wychowującej się w rodzinach o różnej strukturze. Struktura rodziny okazała się nie mieć istotnego znaczenia dla uogólnionego poczucia własnej skuteczności badanej młodzieży wychowującej się w rodzinach pełnych i niepełnych. Zachowania ryzykowne, do których zaliczono opuszczanie zajęć szkolnych i stosowanie substancji odurzających: nikotyny, alkoholu, narkotyków, nie różnią się istotnie w zakresie częstotliwości występowania w porównywanych grupach. Analiza ilościowa wyników wskazuje natomiast na częstsze stosowanie dopalaczy przez młodzież wychowującą się w rodzinach pełnych. Uzyskane wyniki nie potwierdziły wstępnych założeń o większym narażeniu na możliwość występowania zachowań ryzykownych u młodzieży wychowującej się w rodzinach niepełnych, wskazują natomiast na większą częstotliwość występowania wybranych zachowań ryzykownych u adolescentów z rodzin o pełnej strukturze co skłania do dalszej analizy czynników warunkujących to zjawisko. Szczególnie istotne wydaje się uwzględnienie dodatkowych zmiennych, do których powinno się zaliczyć: - czas poświęcany młodym ludziom przez rodziców pełniących zadania wychowawcze samotnie bądź z partnerem; - postawy rodzicielskie prezentowane przez rodziców.

The purpose of this research was to compare the frequency of the occurrence of risky behaviour and the level of self-efficiency feeling of youth in the period of late adolescence brought up in families of different structure. The structure of a family turned out not to have an important influence on a general feeling of self-efficiency of the examined youth brought up in complete and incomplete families. Risky behaviour which includes missing classes and using intoxicating substances: nicotine, alcohol, drugs, do not differ significantly in the frequency range in the compared groups. However, the quantitative analysis of the results shows more frequent use of legal highs by youth brought up in complete families. The results obtained did not prove the initial assumptions concerning a greater exposure to the possibility of the occurrence of risky behaviour among youth brought up in incomplete families. However, they indicate a higher frequency of occurrence of selected risky behaviour in adolescents from complete families, which prompts further analysis of the factors conditioning this phenomenon. It seems especially important to take into consideration the additional variables which should include: - time devoted to young people by parents fulfilling educational tasks alone or with a partner; - parental attitudes presented by parents.